(က)
လြန္ခဲ့တဲ့ ဆယ္ႏွစ္က ေဆြမ်ဳိးရွိရာ အေမရိကားကို သားေလးနဲ႔အတူ ကြ်န္မအလည္အပတ္ ေရာက္ခဲ့တယ္။ မိတ္ေဆြက ကြ်န္မတို႔ အေမရိကားမွာ ရွိေနတဲ့အေတာအတြင္း သံုးဖို႔ဆိုျပီး ကေလးပုခက္ တစ္ခုေပးပါတယ္။ “ဒီမွာက ကားေမာင္းရင္ ကေလးကို ပုခက္ထဲ ထည့္ထားရတယ္။ ဒါကေလးသံုးဖို႔... အတတ္ႏိုင္ဆံုး မပ်က္၊ မညစ္ပတ္ေစနဲ႔ေနာ္ အစ္မ.... ကြ်န္မ သူမ်ားဆီက ငွါးလာတာ”
ႏွစ္ပတ္ေနျပီး ကြ်န္မတို႔ ျပန္ခါနီးမွာ မိတ္ေဆြက သူငွားလာတယ္ဆိုတဲ့ မသစ္မေဟာင္းေတာ့တဲ့ ကေလးပုခက္ကို ဆိုင္သြားျပီး ျပန္အပ္ခဲ့တယ္။ ဆိုင္ရွင္က ဘာမွမေျပာတဲ့အျပင္ တန္ဖိုးေငြကို အကုန္ျပန္ေပးခဲ့တယ္။ မိတ္ေဆြက “ဒီကဆိုင္ေတြမွာ လက္ခံျဖတ္ပိုင္းရွိရင္ ႏွစ္ပတ္အတြင္း ၀ယ္ထားတဲ့ ပစၥည္းကို မၾကိဳက္ခဲ့ရင္ ျပန္လွဲ ျပန္အပ္ပိုင္ခြင့္ရွိတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လိုတဲ့ပစၥည္းေတြကို ကြ်န္မဒီမွာ အျမဲလာ “ငွား” တယ္။ တစ္ခ်ဳိ႔လူေတြက တီဗီြေတာင္ “ငွား”ေသးတယ္။ အေမရိကားေတြ သိပ္တံုးတာပဲေနာ္။ ဒီလို၀ယ္ျပီး ျပန္အပ္တဲ့ ယုိေပါက္ ေတာ္ေတာ္ၾကီးတယ္ဆိုတာေတာင္ မသိၾကဘူး”
(ခ)
ေနာက္ႏွစ္မွာ ကြ်န္မဂ်ပန္ကို ေရာက္ခဲ့ျပန္တယ္။ ဂ်ပန္မွာ အလုပ္လုပ္ေနတဲ့ သူငယ္ခ်င္း အိမ္မွာ ကြ်န္မ တည္းခဲ့တယ္။ သူငယ္ခ်င္းက ကြ်န္မသြားခ်င္တဲ့ ေနရာကို ကားေမာင္းျပီး လိုက္ပို႔ခဲ့တယ္။
“လူေတြဒီေလာက္မ်ားျပီး က်ပ္သိပ္ေနတဲ့ တိုက်ဳိမွာ ကားရပ္ရတာ မခက္ဘူးလား” လို႔ သူငယ္ခ်င္းကို ကြ်န္မေမးေတာ့ “အဲဒီေလာက္ မခက္ပါဘူး။ ဒီက အစိုးရက ကားရပ္ဖို႔ေနရာရွိမွ ကား၀ယ္ရမယ္လို႔ သတ္မွတ္ ထားတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကိုယ္ပိုင္ကားေတြက နင္ထင္သေလာက္ မမ်ားပါဘူး”
“ဟာ .. ဒါဆို နင့္မွာ ကားရပ္ဖို႔ေနရာ ရွိတယ္ေပါ့။ ေစ်းၾကီးမွာပဲေနာ္”
“နင္လည္း ဂ်ပန္ေတြေလာက္ တံုးတာပဲ.. ကားရပ္ဖို႔ေနရာ တစ္ေနရာ အရင္ငွားျပီး ကား၀ယ္လိုက္... ကားနံပါတ္ခ်ိတ္ျပီဆိုရင္ ငွားထားတဲ့ေနရာကို ျပန္အပ္လုိက္ရင္ ျပီးသြားတာပဲ”
ေနာက္ရက္ေတြမွာ ဂ်ပန္လူမ်ဳိး သူငယ္ခ်င္းတစ္ဦးက ကြ်န္မကို ဧည့္ခံပါတယ္။ သူနဲ႔သြားတဲ့ ေနရာတိုင္း ကြ်န္မတို႔ရဲ႔ စီးေတာ္ယာဥ္ကေတာ့ ဘတ္စ္ကားနဲ႔ ေျမေအာက္ရထားပဲျဖစ္တယ္။ သူက ကြ်န္မကို အားနာစြာနဲ႔ “တိုက်ဳိမွာ ကားရွိဖို႔ဆိုတာ လြယ္ေပမယ့္ ကားရပ္ဖို႔ေနရာက ေစ်းၾကီးတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ငါတို႔ဘတ္စ္ကားနဲ႔ ရထားပဲ တိုးၾကစို႔ေနာ္” လို႔ ေျပာေတာ့ ကြ်န္မက သူ႔ကို အရင္သူငယ္ခ်င္းရဲ႔ အၾကံကို ေပးလိုက္မိတယ္။
ကြ်န္မရဲ႔ အၾကံကိုၾကားေတာ့ သူ၀မ္းမသာတဲ့ အျပင္ “ယိုေပါက္ထဲ ၀င္ခ်င္ရင္ ေနရာတကာမွာ ယိုေပါက္ေတြရွိပါတယ္။ ဥပမာ- ငါ့အိမ္ေထာင္စုကို ရြာမွာေနတဲ့ ငါ့မိဘေတြစီ ခဏေျပာင္းထည့္လိုက္တာနဲ႔ ငါကား၀ယ္လို႔ရျပီ။ ဒါေပမယ့္ ငါက တိုက်ဳိမွာပဲေနျပီး ကားရပ္ဖို႔ေနရာ မရွိဘဲ ကား၀ယ္တယ္ဆိုရင္ ေဘးပတ္၀န္းက်င္က လူေတြ ငါ့ကို ဘယ္လိုျမင္ၾကမလဲ။ အလုပ္သြားရင္ ကားေမာင္းသြားတဲ့ငါ့ကို လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ေတြက ဘယ္လို ထင္မလဲ။ သူတို႔တေတြ ဒီလို မလုပ္တတ္ၾကဘူး”
အေမရိကားက ၀ယ္ျပီးပစၥည္း ျပန္လဲလွယ္ခြင့္နဲ႔ ဂ်ပန္က ယိုေပါက္ေတြဟာ “ယံုၾကည္မႈ” အေပၚ အေျခခံထား ျခင္းပဲျဖစ္တယ္။ “ယံုၾကည္မႈ” ကို အလဲြသံုးစားလုပ္ျပီး ၾကာလာေတာ့ လူေတြက အက်င့္ေတြ ပ်က္လာခဲ့ ေတာ့့တယ္။ ကြ်န္မေနတဲ့ တိုင္းျပည္မွာေရာ... အက်င့္ပ်က္ေတြက မ်ားလာေတာ့ ဒါဟာ လုပ္ရိုးလုပ္စဥ္တစ္္ခုလို ျဖစ္လာခဲ့ေတာ့တယ္။ လူေတြက “အက်င့္ပ်က္”ဆိုတဲ့ ေနရာမွာပဲ တ၀ဲ၀ဲလည္ ေနေတာ့တယ္။
(ဂ)
ကြ်န္မေရာမကို ေရာက္ခဲ့စဥ္က ရထားစီးေတာ့ ရထားလက္မွတ္၀ယ္တဲ့ စက္ပဲရွိျပီး လက္မွတ္စစ္တဲ့စက္ မေတြ႔မိေတာ့ စိတ္ထဲမွာ အလိုလိုေနရင္း လူေတြ လက္မွတ္၀ယ္ၾကပါ့မလားလို႔ သံသယျဖစ္မိေသးတယ္။ လက္မွတ္မ၀ယ္ၾကရင္ သူတို႔ ျမတ္ပါ့မလားလို႔ ေတြးပူေနမိေသးတယ္။ ဒါက ကြ်န္မတိို႔ရဲ႔စိတ္နဲ႔ ႏိုင္းျပီး ေတြးလိုက္တာျဖစ္ေပမယ့္ အီတလီလူမ်ဳိးေတြက ကြ်န္မတို႔ ဒီလိုေတြးမိတယ္ဆိုတာကို အံ့ၾသေနၾကဦးမယ္။ သူတို႔ရဲ႔ အေတြးက “ရထားစီးရင္ လက္မွတ္၀ယ္ရမယ္။ လက္မွတ္မ၀ယ္ရင္ ရထားမစီးဘူး။ ရထားစီးျပီး ဘာလို႔ လက္မွတ္ မ၀ယ္တာလဲ” ရိုးရိုးရွင္းရွင္းေလးပဲျဖစ္တယ္။
တကယ္လို႔ လက္မွတ္မ၀ယ္ဘဲ ရထားစီးလို႔ရလားလို႔ ေမးလာခဲ့ရင္ စီးလို႔ရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အက်င့္မပ်က္တဲ့ အီတလီေတြကို မသိေစ၊ မျမင္ေစနဲ႔... တကယ္လို႔ သိခဲ့ရင္ သင့္ကို ျပစ္ဒဏ္ေပးဖို႔ သူတို႔က အရင္ဆံုး လက္ေျမႇာက္လိမ့္မယ္။ ျပစ္ဒဏ္က လက္မွတ္ဖိုးထက္ အဆမ်ားစြာၾကီးသလို တိုင္းျပည္နဲ႔ လူမ်ဳိးဆိုတဲ့ ဂုဏ္ကိုေတာင္ ထိခိုက္ႏိုင္ပါတယ္။
(ဃ)
တစ္ခါက နယူးေယာက္က နာမည္ၾကီး ျပတိုက္တစ္ခုကို ကြ်န္မတို႔ သြားလည္ခဲ့တယ္။ အ၀င္လက္မွတ္ ၀ယ္ရျပီး လက္မွတ္က မွႈးေစ့ေလာက္ရွိတဲ့ ေရႊေရာင္အျပားေလးပါ။ မိတ္ေဆြက ျပတိုက္ထဲကို မ၀င္ခင္ “ျပတိုက္ထဲ ၀င္ျပီး အျပင္ျပန္ထြက္ခ်င္တဲ့ လူေတြ လက္မွတ္ကို ယူထားဦး... အထဲကို ျပန္၀င္ခ်င္ရင္ အဲဒီလက္မွတ္ ျပန္ျပလိုက္ရံုပဲ။ တကယ္လို႔ ထြက္ျပီး ျပန္မ၀င္ခ်င္ေတာ့ဘူးဆိုရင္ လက္မွတ္ကို တံခါး၀က မွန္ေသတၱာထဲ ထည့္လိုက္ရံုပဲ” လို႔ မွာပါတယ္။ ကြ်န္မက သိခ်င္တာနဲ႔ “ ဒီလက္မွတ္ရဲ႔ အေရာင္နဲ႔ သ႑ာန္က ေန႔တိုင္း ေျပာင္းေနလား” လို႔ ေမးလိုက္ေတာ့ မေျပာင္းတဲ့အေၾကာင္း မိတ္ေဆြက ေျပာပါတယ္။
“ဒါဆိုရင္ တစ္ခ်ဳိ႔လူေတြ လက္မွတ္ကို ျပန္မထားခဲ့ဘဲ ယူသြားျပီး ေနာက္ရက္မွာ ျပန္လာလို႔ရတာပဲ။ ဒါမွမဟုတ္ ၁၀ေယာက္စာကို လက္မွတ္၅ေစာင္ပဲ ၀ယ္ျပီး က်န္၅ေစာင္ကို ၀င္သြားတဲ့လူက ျပန္ယူထြက္လာလို႔ရတာပဲ” ကိုယ့္အေတြးနဲ႔ကိုယ္ ေျပာမိတဲ့ ကြ်န္မစကားကို မိတ္ေဆြက ရီပါတယ္။
“နင္တို႔ပဲ ဒီလိုေတြးၾကမယ္.. ဒီကလူေတြ ဒီလိုေတြးၾကမွာ မဟုတ္ဘူး။ ၀င္ရင္ လက္မွတ္၀ယ္မယ္။ လည္ပတ္ျပီးလို႔ ထပ္မ၀င္ေတာ့ဘူးဆိုရင္ လက္မွတ္ကို အပ္ခဲ့မယ္။ သူတို႔ရဲ႔ အေတြးက ရွင္းရွင္းေလး” အေမရိကားေတြက လူတိုင္းဟာ စည္းကမ္းလိုက္နာၾကတဲ့ လူေတြလို႔ ယံုၾကည္ထားၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တံခါး၀မွာ အေစာင့္ေတာင္ မထားခဲ့ပါဘူး။ ကြ်န္မရဲ႔အေတြးနဲ႔ ကြ်န္မကိုယ္ကြ်န္မ ရွက္မိပါတယ္။ ကြ်န္မရဲ႔ အေတြးနဲ႔ ကြ်န္မတို႔ရဲ႔ လုပ္ရပ္ေတြက ကြ်န္မတို႔ တိုင္းျပည္မွာ ယဥ္ေက်းမႈတစ္ခု ျဖစ္လို႔ေနခဲ့ပါျပီ။
(င)
ကြ်န္မ သင္တန္းသြားေပးတဲ့ ကုမၸဏီက စားေသာက္ခန္းေတြဟာ သပ္ရပ္ျပီး သန္႔ရွင္းပါတယ္။ အစားအစာ ေတြကို ကိုယ္တို္င္ခပ္ယူ စားေသာက္ရေအာင္ စီစဥ္ထားေပးတယ္။ ကိုယ္ၾကိဳက္တာ ကိုယ္ယူစားရံုပါပဲ။ သစ္သီးထားတဲ့ စင္ဖက္မွာေတာ့ “တစ္ဦးကို တစ္ထုပ္သာ ယူရန္” ဆိုတဲ့ စာရြက္ေလးကပ္ထားပါတယ္။ အသီးေတြက ေဆးျပီးသား လွီးျပီးသားေတြပါ။ တံခါး၀မွာလည္း အေစာင့္ မရွိပါဘူး။ သံုးေဆာင္မယ့္လူေတြက ကိုယ့္၀န္ထမ္းကဒ္နဲ႔ စက္ထဲထည့္လိုက္ရံုပါပဲ။ က်သင့္ေငြကို လကုန္ရင္ လစာထဲကေန ႏႈတ္ယူပါတယ္။
ကုမၸဏီ အၾကီးအကဲတစ္ဦးက ကြ်န္မကို “၀န္ထမ္းတစ္ဦးက ထမင္းစားျပီး စက္ထဲ ကဒ္မထည့္တာ မိသြားတယ္။ ပထမတစ္ၾကိမ္ သတိေပးတယ္။ ဒုတိယအၾကိမ္မွာ အလုပ္ထုတ္ပစ္လိုက္တယ္” လို႔ေျပာျပပါတယ္။ ယံုၾကည္မႈကို တည္ေဆာက္ဖို႔ရာ မလြယ္ကူသလို တန္ဖိုးလည္း ၾကီးမားပါတယ္။
တစ္ဦးကို တစ္ဦး ယံုၾကည္မႈျမင့္ေလေလ ၾကီးၾကပ္မႈက နည္းေလေလပါပဲ။ ယံုၾကည္မႈရွိ ေလေလ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ အဆင္ေျပေလေလ အလုပ္လုပ္ရာမွာ လြယ္ကူ ျမန္ဆန္ျပီး စိတ္ခ်မ္းသာ ေလေလပါပဲ။ ေလ်ာက္ဖို႔လမ္းက ေရြးတာ မွန္သြားျပီဆိုရင္ ခရီးေ၀းမွာကို မေၾကာက္ေတာ့ပါဘူး။
ႏိုင္းႏိုင္းစေန ဘာသာျပန္သည္။
အေပၚက ဘာသာျပန္နဲ႔ မဆိုင္တဲ့ ကြ်န္မရဲ႔ ျဖစ္ရပ္တစ္ခုကို ေျပာျပခ်င္ပါတယ္။ ကြ်န္မဒုတိယႏွစ္ အေရာက္မွာ သူငယ္ခ်င္း တစ္ေယာက္က အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိး ေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္ကို အျပီးျပန္ဖို႔ စီစဥ္ပါတယ္။ သူမျပန္ခင္မွာ ဖုန္းေတြ အဆက္မျပတ္ ေျပာေနတာကို ေတြ႔လိုက္မိတယ္။ သူျပန္ျပီး မၾကာပါဘူး။ ဖုန္းေဘလ္ေတြ ေရာက္လာခဲ့တယ္။ ဖုန္းေဘလ္ေတြက တစ္လမွာတစ္ေစာင္ ပို႔ရကေန တစ္လကိုႏွစ္ေစာင္ ပို႔လာပါတယ္။ ကြ်န္မတို႔က အေဆာင္မွာ တစ္ခန္းတည္း ေနၾကတာဆိုေတာ့ သူ႔စာကို က်န္တဲ့လူေတြက ေဖာက္ၾကည့္ၾကပါတယ္။ လား...လား.... ဖုန္းဖိုးေတြ ထိုင္၀မ္ေငြ တစ္ေသာင္းေက်ာ္ပါတယ္။ ဒီႏိုင္ငံကို ငါျပန္မလာေတာ့ဘူးဆိုတဲ့ အေတြးနဲ႔ ဖုန္းေဘလ္ေတြ သူမေဆာင္ခဲ့ဘဲ ဒီအတိုင္း ထားသြားခဲ့တယ္။ ေနာက္ေတာ့ ဖုန္းကုမၸဏီက တရားရံုးကေန စာေတြပို႔တဲ့အထိ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ဘယ္လိုပဲ ပို႔ပို႔ အဲဒီစာေတြကို သူလက္ခံ ရရွိေတာ့မွာ မဟုတ္ဘူးဆိုတာ သူတို႔မသိခဲ့ပါဘူး။
အရင္ ကြ်န္မတို႔ ေရာက္စက ဖုန္းတစ္လံုး၀ယ္ရမွာ အရမ္းလြယ္ပါတယ္။ ပတ္စပို႔ ဒါမွမဟုတ္ ေက်ာင္းသားကဒ္ ျပလိုက္ရံုပါပဲ။ ေနာက္ေတာ့ ဖုန္း၀ယ္ဖို႔က ဘဏ္စာရင္းေတြ၊ စာရြက္စာတမ္းေတြပါ လိုလာပါေတာ့တယ္။ ျမန္မာျပည္ ေက်ာင္းသားဆိုရင္ လူေတြက သိပ္အယံုအၾကည္ မရွိေတာ့သလိုပါပဲ။ ငါးခံုးမတစ္ေကာင္ေၾကာင့္ တစ္ေလွလံုး ပုပ္ကုန္တာလား... ငါးပုပ္ေတြထဲ ငါးခံုးမကို ထည့္မိတာလားေတာ့ မသိပါဘူး။
ကြ်န္မဒီကို မလာခင္ ဖုန္းေတြ၊ အင္တာနက္ေၾကးေတြ လိုက္သြင္း လိုက္အပ္ေတာ့ သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္က ဒီတိုင္းျပည္ကို နင္ျပန္လာေတာ့မွာမွ မဟုတ္တာ ဒီေလာက္ တာ၀န္ေတြေက်ျပီး လိုက္လုပ္စရာ မလိုပါဘူး။ နင္မသြင္းခဲ့လည္း နင့္ကို သူတို႔ လိုက္မရွာႏိုင္ေတာ့ပါဘူး လို႔ေျပာပါတယ္။ တာ၀န္ေက်တယ္ မေက်တယ္.. အသိတရားရွိတယ္ မရွိတယ္လို႔ လူေတြရဲ႔ အခ်ီးက်ဴးနဲ႔ အေျပာကိုခံရဖို႔ထက္ ကိုယ္ဘာလုပ္ေနတယ္ဆိုတာကို ကိုယ္သိဖို႔ု ကိုယ့္လိပ္ျပာကို ကိုယ္လံုလံု ၀တ္ထား ဖို႔ပဲလိုတယ္ ဆိုတာ သူငယ္ခ်င္းကို ကြ်န္မ မေျပာျဖစ္ခဲ့ပါဘူး။
Read More...
Collapse...